اكثر شركتها و كارخانجات جهت توليد و ارائه خدمات خود نياز به اين دارند كه اقلام مصرفي خود را در آنجا قرار مي دهند . نحوه استفاده از انبار و همچنين سيستم انبار يكي از عوامل مؤثر و مهم در امر توليد مي باشد .
انبار در شركتهاي توليدي و كارخانجات بيشتر شامل مواد اوليه ، ابزار آلات ، كالاي ساخته شده و ضايعات مي باشد . در صورتيكه در شركتها و مؤسسات خدماتي انبارها معمولاً كوچكتر از انبارهاي شركتهاي توليدي است و شامل لوازم مصرفي وابزارآلات مي باشد . در شركتهاي بازرگاني نيز انبار شامل كالاهاي خريداري شده و در واقع كالاهاي آماده براي فروش مي باشد . در اين پژوهش سعي شده است جهت آشنايي علاقمندان پيرامون انبار ، سيستم انبار ، كدينگ ، انبارگرداني و … توضيحات مختصري جمع آوري و ارائه گردد .
اين پژوهش با عنايت به سيستم انبار شركت « تجهيزات و ايمني راهها » تدوين گرديده است .
انبـار
در كليه شركتها واحدي بنام انبار وجود دارد كه در واقع مسئوليت تداركات و پشتيباني توليد را به عهده دارد و اكثر احتياجات مربوط به توليد را مرتفع مي كند . به عنوان مثال اگر در حين توليد نياز به مواد اوليه يا مواد شيميايي و يا قطعاتي از يك دستگاه باشد در صورت نبود انبار تا زمان خريداري جنس يا مواد مورد نظر توليد به حالت تعطيل درخواهد آمد . در صورتيكه با وجود انبار بسياري از اين قبيل مشكلات برطرف خواهد شد .
تقسيم انبار
به لحاظ نوع ، كاربرد ، نحوه نگهداري و حجم اقلام انبار ، انبار يك شركت معمولاً به چند انبار تقسيم مي شود كه ابن انبارها ممكن است در يك مكان و يا اينكه در چند نقطه ( احتمالاً دور از هم ) مستقر شوند مثلاً برخي از مواد شيميايي در اتاق سرد نگهداري مي شوند تا از تبخير سريع آنها جلوگيري شود . و يا الكترودهاي مخصوص جوشكاري در درون دستگاهي بنام « آون » نگهداري مي شوند تا از جذب رطوبت و اخلال در هنگام جوشكاري جلوگيري شود . دماي حرارت داخل اين دستگاه قابل تنظيم بوده ولي دماي نگهداري الكترودهاي صنعتي 350 درجه سانتيگراد ميباشد .
نگهداري برخي از اقلام مانند ضايعات توليد در فضاي باز مشكلي ايجاد نمي كند ولي قطعات فلزي و ابزارآلات را حتماً بايد در جايي مسقف و دور از معرض باران و نور آفتاب قرار داد .
با توجه به توضيحات اخير شركت « تجهيزات و ايمني راهها » انبار خود را به انبارهاي :
1- انبار مواد اوليه
2- انبار محصول
3- انبار كالاي ساخته شده
4- انبار لوازم يدكي و قطعات
5- انبار ابزارآلات
6- انبار سوخت و مواد شيميايي
7- انبار ضايعات ، تفكيك نموده است .
ذكر اين نكته قابل توجه است كه در شركت تجهيزات وا يمني راهها تفاوتي ميان انبار محصول و انبار كالاي ساخته شده وجود دارد و آن اين است كه محصول به كالايي اطلاق مي شود كه در جاي ديگري ساخته شده و فقط بابت كارهاي جانبي از قبيل رنگرزي ، گلاسبيركاري ، مونتاژ و … به شركت آورده شده است ولي كالاي ساخته شده از ابتدا در شركت ساخته مي شود .
انبار مواد اوليه نيز شامل مواد خامي است كه مستقيماً وارد خط توليد مي گردد .
انبار لوازم يدكي شامل قطعات و لوازمي است كه درون دستگاهها مورد استفاده قرار مي گيرد و در صورت خراب شدن نياز به تعويض دارند ، از قبيل بلبرينگ ، چرخ دنده ، تسمه ، واشر و … .
انبار ابزارآلات مربوط به ابزار كار و ابزاري است كه بوسيله آنها خرابي دستگاههاي توليد مرتفع مي گردد مانند انواع آچار ، پيچ گوشتي ، فنر و … .
فهرست مطالب عنوان صفحه پيشگفتار مقدمه
فصل اول : كليات تاريخچه شركت 7 انبارها 8 كدينگ 8 نحوه ورود و خروج كالا از انبار 9 فرمهاي مورد استفاده در انبارهاي شركت تجهيزات ايمني راهها 10 انبارگرداني 12
فصل دوم : شناسايي انبار مقدمه 17 هدف و اهميت انبارداري 19 انبار و انواع آن 22 انبارهاي سازمانهاي توليدي و صنعتي 27 موجوديهاي انبار ( انواع انبار ) 30 محل سازماني و تشكيلات داخل انبار 37 مشخصات انباردار 39 اهم وظايف انباردار 41 رعايت اصول ايمني و حفاظت در انبار 42 انبار اسقاط يا انبار لوازم فرسوده 43 واحد كنترل انبار يا كنترل اقلام 44
فصل سوم : طبقه بندي كالاها ، كدگذاري و تنظيم كالاها در انبار طبقه بندي كالاها 48 محاسن طبقه بندي كالاها 49 خصوصيات طبقه بندي صحيح 50 مباني طبقه بندي كالاها 51 كدگذاري كالاها 52 ضرورت و شرايط كدگذاري 54 خصوصيات يك نظام كدگذاري صحيح 55 علل استفاده از نظام كدگذاري 56 روشهاي كدگذاري 59 كدگذاري بر اساس طبقه بندي كالاها 61 كد ميله اي ( خط نما ) 62 استقرار كالاها در انبار 64 چيدن و استقرار كالاها در انبار 65 استفاده از حداكثر فضاي انبار 67 وسايل كار در انبار 69 نظامهاي خروج كالا از انبار 70 روشهاي انباركردن كالا 72
منظور از طرح سیستم اطلاعاتی انبار در کارخانه ، بطور کلی ایجاد روشی سیستماتیک و منطقی است برای اجرای عملیات مربوط به کالاهای موجود در انبار و همچنین اعمال کنترلهای لازم روی مراحل مختلف این عملیات .
جزئیات سیستمهای طرح شده در واحدهای مختلف صنعتی با توجه به نوع فعالیت و سازمان داخلی آنها ممکن است با یکدیگر تفاوت داشته باشد ولی نتایج زیر از طرح هر سیتم اطلاعاتی انبار عاید می گردد :
۱) ایجاد رابطه های بهتر و منطقی تر در داخل کارخانه برای تبادل اطلاعات .
۲) تسریع عملکرد قسمتهای مختلف به کمک طرح فرمهای مناسب .
۳) انجاد کنترلهای بهتر در کارخانه .
۴) کمک به شناسائی بهتر کالاهای موجود در انبار با توجه با تنوع آنها .
۵) طرح فرمهای مناسبتر برای نگهداری حساب موجودیهای انبار ( مثل کـارت انبـار و… ) .
۶) طرح فرمهای بهتر برای نقل و انتقالات کالاهای موجود انبار ( مثل برگ درخواست جنس از انبار و …. ) .
۷) نگهداری اطلاعات بروز درآمده از وضع موجودیهای انبار که در مقاطع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد ( مثلاً برای محاسبه قیمت تمام شده و …. ) .
۸) سفارش به موقع کالا و به میزان مورد نیاز به آن .
۹) افزایش اطلاعات مدیریت از میزان کالاهای موجود در انبار ، مصرف آنها و مسائل مشابه .
۱۰) ایجاد اطمینان در مدیریت از عدم وجود سوءاستفاده در موجودیهای انبار .
۱۱) کاهش اشکالات احتمالی ناشی از غیبت افراد شاغل در سیستم ، بخصوص انباردار .
۱۲) کاهش هزینه ها و کارهای زائد اداری از طریق حذف فرمها و یا عملیات غیرضروری.
۱۳) شناسائی کالاهائی که بعلل مختلف به صورت بلااستفاده در انبار باقیمانده اند و سبب اتلاف فضای انبار و راکد نگهداشتن قسمتی از سرمایه کارخانه میشوند.
فهرست مطالب عنوان صفحه
پیشگفتار ۱ فصل اول : کلیات تاریخچه شرکت ۲ انبارها ۳ کدینگ ۳ نحوه ورود و خروج کالا از انبار ۳ فرمهای مورد استفاده در انبارهای شرکت تجهیزات ایمنی راهها ۴ انبارگردانی ۵
فصل دوم : شناسایی انبار مقدمه ۷ هدف و اهمیت انبارداری ۸ انبار و انواع آن ۱۰ انبارهای سازمانهای تولیدی و صنعتی ۱۳ موجودیهای انبار ( انواع انبار ) ۱۵ محل سازمانی و تشکیلات داخل انبار ۱۹ مشخصات انباردار ۲۰ اهم وظایف انباردار ۲۱ رعایت اصول ایمنی و حفاظت در انبار ۲۲ انبار اسقاط یا انبار لوازم فرسوده ۲۳ واحد کنترل انبار یا کنترل اقلام ۲۴
فصل سوم : طبقه بندی کالاها ، کدگذاری و تنظیم کالاها در انبار طبقه بندی کالاها ۲۵ محاسن طبقه بندی کالاها ۲۵ خصوصیات طبقه بندی صحیح ۲۶ مبانی طبقه بندی کالاها ۲۶ کدگذاری کالاها ۲۷ ضرورت و شرایط کدگذاری ۲۸ خصوصیات یک نظام کدگذاری صحیح ۲۹ علل استفاده از نظام کدگذاری ۲۹ روشهای کدگذاری ۳۲ کدگذاری بر اساس طبقه بندی کالاها ۳۳ کد میله ای ( خط نما ) ۳۳ استقرار کالاها در انبار ۳۵ چیدن و استقرار کالاها در انبار ۳۵ استفاده از حداکثر فضای انبار ۳۶ وسایل کار در انبار ۳۸ نظامهای خروج کالا از انبار ۳۸ روشهای انبارکردن کالا ۴۰
فصل چهارم : نظام نظارت بر انبار وسایل و ابزار نظارت بر عملیات انبار ۴۴ دفاتر انبار ۴۴ کارت انبار ۴۴ کاردکس حسابداری ۴۷ مهمترین کارتهای انبار ۴۸ طراحی نظام اطلاعاتی برای انبار ۵۳ نتایج حاصل از استقرار نظام صحیح اطلاعاتی انبار ۵۴ وظایف اطلاعاتی انباردار ۵۵ طراحی فرمهای انبار ۵۵ نمودار حرکت فرمها ۵۶ تعریف فرم ۵۷ فرمهای مورد نیاز انبار ۵۸ گردش عملیات در سیستم تدارکات ۵۹ دریافت و صدور کالاها ۶۱ روشهای اجرای کار در انبار ۶۲ عملیات حسابداری خرید و انبار ۶۴ روشهای درخواست و دریافت کالا از انبار ۶۴ روشهای صدور و درخواست خرید و ورود کالا به انبار ۶۶ روش برگشت کالا به انبار ۶۷
فصل پنجم : نظام نظارت بر موجودی استقرار نظام نظارت بر موجودی جنسی در سازمان ۶۸ هدف و فواید نظارت بر موجودی ۶۸ اهمیت و فواید نظام نظارت بر موجودی ۶۹ دسته بندی کالاهای مختلف ۷۰ ارزش یابی کالاها ۷۰ هزینه های مربوط به موجودی ۷۱ نظام موجودی صفر ۷۵
فصل ششم : شیوه های ریاضی نظارت بر موجودی شیوه های ریاضی نظارت بر نظام موجودی ۷۷ عوامل مؤثر در تعیین موجودی ۸۰ انبارگردانی ۸۴
فصل هفتم : نحوه انبارگردانی در شرکت تجهیزات ایمنی راهها مقدمه ۸۶ انبار ۸۶ تقسیم انبار ۸۶ سیستم انبار ۸۸ فرمهای مورد استفاده در انبار ۸۸ نحوه ورود جنس به انبار ۹۰ نحوه خروج جنس از انبار ۹۰ نحوه نگهداری موجودی حساب کالا در انبار ۹۰ کدینگ ( شماره کالاهای انبار ) ۹۱ حفاظت فیزیکی از انبار ۹۲ انبارگردانی ۹۲ جمع آوری برگه های شمارش ۹۲ لیستهای مغایرت ۹۲ نحوه انبارگردانی ۹۳ منابع و مأخذ پیوست
آمار مطالب
آمار کاربران
کاربران آنلاین
آمار بازدید
عضویت سریع
